چسبندگی عصب دست؛ علت، علائم، ورزشهای موثر و فیزیوتراپی

چسبندگی عصب دست عارضه‌ ای شایع می باشد که ممکن است افراد زیادی، به ویژه زنان و کسانی که فعالیت‌ها و حرکات تکراری با دست انجام می‌دهند، آن را تجربه کنند. چسبندگی عصب دست می تواند بر استفاده از کل بازو تأثیر بگذارد و باعث درد، بی حسی و ضعف در مچ دست و دست می شود. در صورتی که علائم فرد شدید باشد ممکن است نیاز به جراحی باشد. با این حال، برای بسیاری از افراد مبتلا، درمان فیزیوتراپی عصب دست می تواند درد و بی حسی را کاهش دهد. در ادامه بیشتر به بررسی روش های درمان این عارضه می پردازیم.

چسبندگی عصب دست چیست؟

چسبندگی عثب دست یا سندروم تونل کارپال یکی از شایع ‌ترین مشکلات عصبی در دست است که باعث گیرافتادن عصب میانی در مچ دست می‌شود. این عصب مسئول حس و حرکت در انگشت شست، انگشت های اشاره، میانی و نیمی از انگشت سوم و همچنین بخشی از کف دست است. این مشکل می‌تواند در اثر از استفاده بیش از حد از دست، التهاب یا بعضی بیماری‌ها رخ دهد و به درد، سوزش یا کرختی دست منجر شود.

علت چسبندگی عصب دست

• انجام مستمر کارهای تکراری با دست
• استفاده مکرر از ابزار دستی
• ارتعاش و لرزش مداوم دست
• استرس و فشار کاری
• ضربه، مانند دررفتگی یا شکستگی مچ دست
• آرتریت روماتوئید التهابی
• بارداری، مثلا به دلیل اِدم یا احتباس مایعات
• کم‏‌کاری تیروئید
• بروز کیست یا تومور در تونل کارپال
• مشکلات ساختاری یا ضایعات در مفصل مچ دست
• هر نوع تورم یا التهاب در اطراف تاندون‏‌های کف دست
• غده هیپوفیز بیش فعال

علائم چسبندگی عصب دست

• بی‌حسی یا کاهش حس در قسمت‌هایی از دست که توسط عصب پوشش داده می‌شوند.
• احساس درد یا سوزش شدید؛ که ممکن است به سمت بیرون کشیده شود.
• ضعف عضلانی در ناحیۀ آسیب‌ دیده
• احساس گزگز یا سوزن ‌سوزن‌ شدن
• احساس خواب ‌رفتگی یک دست به ‌صورت مکرر

روش‌ های درمان چسبندگی عصب دست

• دارودرمانی

مصرف داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم، می‌تواند به تسکین درد کمک کند. داروهای ضد تشنج مانند گاباپنتین و داروهای سه‌حلقه‌ای مانند نورتریپتیلین (Pamelor) و آمی‌تریپتیلین اغلب برای درمان دردهای مربوط به اعصاب استفاده می‌شوند.

• فیزیوتراپی

فیزیوتراپی می ‌تواند یکی ازبهترین روش‌های درمانی یا بخشی از فرایند درمان شما باشد. فیزیوتراپیست برای کاهش فشار روی عصب تمریناتی را به شما آموزش می‌دهد. این تمرین‌ها باعث تقویت و کشش ماهیچه‌های ناحیه آسیب ‌دیده می‌شوند. همچنین ممکن است به شما توصیه شود تغییراتی را در فعالیت‌های روزانه خود داشته باشید تا از تشدید فشار روی عصب جلوگیری شود.
بسته به علل چسبندگی عصب دست شما، برنامه فیزیوتراپی عصب دست ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آموزش بیمار برای جلوگیری از تشدید عارضه
فیزیوتراپیست راه هایی را به شما آموزش می دهد تا وضعیت خود را بهبود بخشید و از بدتر شدن آن جلوگیری کنید. آموزش شامل موارد زیر می باشد:

1. تغییر وضعیت مچ دست (مانند اجتناب از حالت خم شدن مچ دست برای مدت طولانی)
2. وضعیت مناسب گردن و قسمت بالایی پشت (جلوگیری از وضعیت سر به جلو یا خمیدگی)
3. وقفه های کششی در طول کار یا فعالیت های روزمره.
4. اقدامات احتیاطی ایمنی هنگام استفاده از ظروف تیز، ابزار، یا سایر وسایل.

• تمرینات کششی و تقویتی

فیزیوتراپیست تمرینات کششی ملایمی را برای بهبود انعطاف پذیری مچ، دست و انگشتان به شما آموزش می دهد. همچنین ممکن است تمریناتی را برای تقویت عضلات به شما آموزش دهد تا به شما در حفظ وضعیت بهتر کمک کند.

• سرما و گرما درمانی

ممکن است فیزیوتراپیست شما از سرما یا گرما درمانی استفاده کند یا به شما توصیه کند از یخ یا گرما برای تسکین درد استفاده کنید.

• استفاده از بریس

یک راه حل مؤثر برای اکثر افرادی که از این عارضه رنج می ‌برند، استفاده از مچ بند یا بریس در شب می باشد. بستن بریس در شب به ویژه برای افرادی که علائم خفیفی دارند، بسیار کمک کننده و مؤثر است.

• داروهای گیاهی

استفاده از عصاره‌های گیاهی می‌تواند روی بازسازی اعصاب محیطی موثر باشد. عصارۀ گیاهانی مانند نعنا، بابونه، اکالیپتوس و اسطخدوس می‌تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. استنشاق این ترکیبات یا استفاده از آن‌ها به ‌صورت موضعی و ماساژ ناحیۀ آسیب ‌دیده با آن‌ها ممکن است علائم کارپال دست را تسکین دهد.

• جراحی

به طور کلی جراحی آخرین گزینه درمانی است که ممکن است پزشک معالج پیشنهاد دهد و معمولاً زمانی که بیمار روش‌های غیر جراحی را امتحان کرده و علائم او بهبود پیدا نکرده و یا برای بیش از 6 ماه علائم شدید را تجربه کرده باشد، تجویز می‌شود.

چه ورزش هایی در درمان چسبندگی عصب موثر هستند؟

با استفاده از تمرینات زیر می‌توانید به افزایش قدرت مچ دست و بهبود درد آن کمک کنید:
تمرین اول:
دست خود را مشت کنید.
انگشتان خود را به سمت بالا بکشید تا به سمت سقف حرکت کنند، مثل اینکه به کسی بگویید بایستد.
5تا 10بار تکرار کنید.
تمرین دوم:
یکی یکی نوک هر انگشت را به نوک انگشت شست خود لمس کنید تا به شکل O در آید.
چند بار تکرار کنید.
تمرین سوم:
ابتدا آرنج و بازوی خود را روی میز بگذارید و اجازه دهید مچ دستتان از طرف دیگر میز خارج بماند و کف دستتان رو به بالا باشد.
سپس دستتان را به سمت خود خم کنید تا انگشتان شما به سمت سقف باشد و 5 ثانیه این حالت را نگه دارید وبعد به حالت مستقیم و خنثی برگردید.
در مرحله بعد دست خود را به سمت پایین خم کنید تا جهت انگشتانتان به سمت پایین قرار بگیرد و 5 ثانیه این حالت را نگه دارید وبعد به حالت مستقیم و خنثی برگردید.
این حرکت را 3 بار در روز، 10 بار تکرار کنید.
تمرین چهارم:
دست خود را مستقیم در مقابل خود نگه دارید، مچ دست و دست خود را صاف و کف دست را به سمت پایین نگه دارید.
مچ دست خود را به سمت پایین خم کنید تا انگشتان شما به سمت زمین باشد.
از دست دیگر خود برای افزایش کشش استفاده کنید و انگشتان را به آرامی به سمت بدن خود بکشید. و 15تا 30 ثانیه نگه دارید.
دوباره مچ دست را به حالت راست و خنثی برگردانید و کف دست رو به پایین باشد.
مچ دست خود را به سمت بالا خم کنید تا نوک انگشتان به سمت سقف قرار بگیرند.
با دست دیگر خود به آرامی انگشتانتان را به سمت خود بکشید.
این حرکت را 3 بار در روز ، 10بار تکرار کنید.
تمرین پنجم:
با آرنج خم شده، مچ را صاف و انگشتان خود را کنار هم و به سمت سقف نشانه رفته و شست خود را شل کنید.
انگشتان خود را به سمت داخل بچرخانید، به طوری که همه آن ها در ناحیه مفصل میانی خم شده و نوک انگشتان در بالای کف دست لمس شوند.
انگشتانتان را صاف کنید تا با دست خود شکل L ایجاد کنید.
انگشتان خود را مستقیماً به سمت پایین بکشید تا نوک انگشتان دست شما را لمس کند.
انگشتان خود را در یک مشت معمولی جمع کنید.
10این تمرین را 2تا 3 بار در روز 10 تکرار انجام دهید.

آیا درمان چسبندگی عصب دست با ورزش ممکن است؟

تاثیر ورزش را به عنوان بخشی از برنامه درمانی برای کمک به درمان چسبندگی نمیتوان نادیده گرفت. خم و کشیده کردن عضلات می تواند انعطاف ‌پذیری و جریان خون را افزایش دهد. تمرینات قدرتی از قبیل وزنه ‌برداری و تمرینات ترکیبی، عضلات را تقویت کرده و فشار را از روی عصب‌ها کاهش می‌دهد. تمرینات تعادل و پایداری نیز به تقویت عضلات و بهبود تعادل کمک می‌کنند، اما توجه داشته باشید که قبل از شروع هر برنامه ورزشی، با پزشک خود مشورت کنید تا نسبت به شرایط بدنی شما برنامه ای مناسب ترتیب داده شود.

پیشگیری از چسبندگی عصب دست

• اجتناب از نگه داشتن دست در یک وضعیت ثابت برای مدت زمان طولانی
• انجام تمرینات ورزشی برای افزایش قدرت و انعطاف پذیری دست
• استراحت منظم در صورت انجام فعالیت‌های تکراری
• مراجعه منظم به پزشک برای کنترل بیماری‌هایی مانند روماتیسم مفصلی و دیابت
• داشتن یک رژیم غذایی سالم و انجام تمرینات ورزشی به طور منظم برای جلوگیری از اضافه وزن و درنهایت جلوگیری از فشار بیشتر به عصب دست

هزینه درمان چسبندگی عصب دست

هزینه درمان چسبندگی عصب دست با عواملی مانند شدت آسیب، روش درمان، تخصص و مهارت پزشک و مکان کلینیک بستگی دارد و نمیتوان هزینه کلی را برای آن تعیین کرد.