علل و درمان کیست موکوسی انگشت دست

کیست ها ساختاری شبیه به یک کیسه دارند که می توانند حاوی مایعات، مواد شبه جامد و یا گاز باشند که شامل یک بخش عادی از بافت نمی شود. کیست ها ممکن است در هر قسمت از بدن و در هر سنی ظاهر شوند که اصولاً خوش خیم هستند؛ اما از آنجایی که گاهی اوقات بعضی از کیست ها زمینه بدخیمی دارند، باید هر کیستی توسط پزشک ارزیابی شود و از طریق سونوگرافی یا گاهی اوقات در MRI می توان به خوش خیم یا بدخیم بودن کیست پی برد و در هر صورت روش های درمانی لازم را اجرایی کرد.

کیست موکوسی انگشت، یک ضایعه شایع و خوش‌خیم است که به صورت گره سفت در انگشتان دست یا پا ظاهر می‌شود. این ضایعات، معمولاً باعث ایجاد درد نشده و بیشتر در محل مفاصل انتهایی انگشتان ظاهر می‌شوند. از نظر ظاهری، ظاهری صاف و براق و تقریباً نیمه شفاف داشته و به طور معمول اندازه‌ای در حدود 5 تا 8 میلی‌متر دارند. کیست روی انگشت دست مسری یا سرطانی نیستند و عموماً بدون علامت بوده و هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کنند.

با این حال در حالت کلی بهتر است با مشاهده هرگونه کیست روی دست‌های خود به پزشک مراجعه کنید تا با بررسی‌های لازم از بی‌خطر بودن آن مطمئن شوید. این کیست ها معمولاً بی خطر هستند؛ اما می توانند آزاردهنده باشند و البته گزینه های متعددی برای از بین بردن آنها وجود دارد.

کیست موکوسی چیست؟

کیست موکوسی، برجستگی غیر معمول و پر شده از مایع است که بر روی انگشتان دست، پا و در دهان به وجود می آید. کیست موکوسی انگشت توده هایی کوچک و خوش خیم هستند که در بیشتر مواقع در بندهای انتهایی یا در نزدیکی ناخن ایجاد می شوند. این کیست در دهان نیز ایجاد می شود و ممکن است به دلیل برجستگی حس ناخوشایندی را برای فرد ایجاد کند.

علل ایجاد کیست انگشت دست

علت کیست انگشت دست نامشخص است، با این حال، دو توضیح کلی برای ایجاد آنها وجود دارد:

• به نظر می‌رسد که یکی از علل کیست موکوسی انگشت دست، آسیب دیدن و از بین رفتن بافت سینوویال اطراف مفصل انگشتان دست باشد. آرتروز و سایر بیماری‌های روماتولوژی و تحلیل‌برنده مفصل، ارتباط بسیاری با این نوع از کیست‌های موکوسی انگشت دارند. گاهی استئوفیت، یعنی رشد نامعمول استخوانی ایجاد شده، در غضروف آسیب‌دیده نیز در ایجاد این کیست‌‌ها مؤثر هستند.
• در فرضیه‌ای دیگر، این کیست‌ها هنگامی ایجاد می‌شوند که سلول‌های فیبروبلاست موجود در بافت هبند، مقدار زیادی موسین تولید می‌کنند که ماده زمینه‌ای موکوس است. این نوع از کیست‌ها معمولاً ارتباطی با ابتلا به آرتروز مفصل و بیماری‌های تحلیل‌برنده مفصلی ندارند.
• در برخی موارد، به‌خصوص در افراد کمتر از 30 سال، ترومای وارد شده به انگشتان دست یا پا در ایجاد این کیست‌ها مؤثر است. در تعداد کمی، ممکن است حرکات تکراری انگشتان، در ایجاد این کیست‌ها نقش داشته باشند.

نشانه های ایجاد کیست انگشت دست

کیست موکوسی انگشت، اغلب دارای ویژگی‌های زیر است:

• برآمدگی‌های کوچک دایره‌ای یا بیضی شکل
• سایز در حدود یک سانتی‌متر یا کمتر
• قوام نرم
• سفت یا پر از مایع
• اغلب دردناک نیستند. در مواردی که در نزدیکی مفصل قرار داشته باشند، ممکن است باعث ایجاد درد مشابه آرتریت شوند.
• به‌ رنگ پوست بوده یا شفاف مایل به قرمز یا آبی است و ممکن است شکلی شبیه به مروارید داشته باشد.
• رشد آهسته

کیست انگشت دست در چه افرادی شایع تر است؟

1. احتمال ایجاد این کیست‌ ها در تمام سنین وجود دارد؛ اما بیشتر در دهه هفتم زندگی دیده می‌شوند.
2. میزان بروز این ضایعه، در زنان دو برابر مردان است.
3. این بیماری بیشتر در کسانی دیده میشود که دچار آرتروز یا استئوآرتریت در مفصل انتهایی انگشت هستند.

روش تشخیص کیست انگشت دست

پزشک می تواند این کیست را از طریق معاینه جسمی مناطق مدنظر تشخیص دهد. در برخی از موارد برای تأیید تشخیص ممکن است پزشک، بافت برداری (بیوپسی) را پیشنهاد کند. این فرایند در برگیرنده برداشتن نمونه کوچکی از پوست و بررسی آن در آزمایشگاه است. تجزیه و تحلیل این نمونه به تأیید حاد بودن شرایط موجود همچون سرطان یا سایر ضایعات هم کمک می کند. سایر تست هایی که در این شرایط به کار می رود شامل سونوگرافی و سی تی اسکن است.

کیست موکوسی در کدام نقطه انگشت ایجاد می شود؟

این کیست‌ها بیشتر روی دست و روی انگشت میانی یا اشاره و در نزدیکی ناخن ظاهر می‌شوند. ایجاد این کیست‌ها در انگشتان پا چندان رایج نیست. هنگامی که کیست در قسمتی از ناخن رشد می‌کند، می‌تواند باعث ایجاد شیار در ناخن یا شکافتن آن شده و حتی باعث از دست رفتن ناخن شود. رشد کیست موکوسی در زیر ناخن نادر است؛ اما در صورت ایجاد شدن، می‌تواند بسته به میزان تغییری که در شکل ناخن ایجاد می‌کند، بسیار دردناک باشد.

روش های درمان کیست انگشت دست

در بیشتر موارد، کیست موکوسی بدون درمان خود به خود بهبود می یابد. مهم است که از لمس یا ترکیدن کیست خودداری کنید؛ زیرا این امر می تواند بهبودی را به تأخیر بیاندازد و خطر عفونت را افزایش دهد. گاهی اوقات تمیز کردن کیست با آب نمک می تواند به جلوگیری از عفونت کمک کند. با این حال، اگر کیست باعث ناراحتی قابل توجهی می شود یا برای مدت طولانی باقی می ماند، توصیه می شود با پزشک مشورت کنید. یک پزشک یا دندانپزشک ممکن است از یک سوزن استریل برای سوراخ کردن و تخلیه کیست موکوسی استفاده کند. علاوه بر این، گزینه های درمانی زیر ممکن است در نظر گرفته شوند:

1. درمان با لیزر: کیست را می توان با کمک لیزر برداشت.
2. کرایوتراپی: انجماد کیست می تواند برداشتن آن را تسهیل کند.
3. جراحی: در موارد شدیدتر یا زمانی که کیست ها عود می کنند، ممکن است برداشتن جراحی ضروری باشد. غده مسئول کیست نیز ممکن است برداشته شود.

برداشتن کیست موکوسی به طور کلی بی خطر است، اگرچه خطر آسیب جزئی به نواحی اطراف در طول عمل وجود دارد.

عوارض کیست انگشت دست

در اغلب موارد ابتلا به کیست موکوسی انگشت، باعث ایجاد علامت بالینی واضحی نمی‌شود. درصورت آسیب دیدگی یا پارگی کیست از آن مایع شفاف و چسبنده‌ای خارج می‌شود. اگر کیست شما به‌طور ناگهانی قرمز، گرم و دردناک شود باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید؛ چراکه این علائم می‌تواند نشانه‌ای از عفونت باشد.