شکستگی استخوان شانه ؛ علت و درمان بدون جراحی با طب فیزیکی

مفصل شانه به عنوان انعطاف‌پذیرترین مفصل بدن شناخته می‌شود. این مفصل اجازه حرکات مختلف را به دست‌ها می‌دهد و انجام انواع فعالیت‌ها و کارها را امکان‌پذیر می‌سازد. با این‌حال این میزان انعطاف‌پذیری ممکن است مفصل شانه را در معرض صدمات بیشتری قرار دهد. شکستگی اشاره به ترک خوردن استخوان دارد و معمولاً در اثر صدماتی همچون زمین خوردن یا وارد آمدن ضربه مستقیم به کتف بروز می‌کند. نوع شکستگی استخوان کتف به سن بیماران هم بستگی دارد.

شکستگی بخش بالایی دست (استخوان هومروس پروگزیمال) در بین سالخوردگان شایع‌تر است و دفعات بروز آن با افزایش سن ارتباط دارد. شکستگی شانه ممکن است در استخوان ترقوه موسوم به استخوان چنبره، استخوان سر بازو موسوم به هومروس، یا استخوان کتف، یا تیغه شانه رخ دهد. توانبخشی شکستگی شانه و کتف با روشهای غیر جراحی و طب فیزیکی جهت درمان این عارضه به کار می رود.

علل شکستگی شانه

شکستگی‌های ترقوه یا سر استخوان بازو می‌توانند به دلیل ضربه مستقیم ناشی از سقوط، برخورد یا حوادث رانندگی بروز کنند. استخوان کتف، به دلیل محافظت شدن توسط قفسه سینه و عضلات اطراف آن به راحتی نمی‌شکند؛ بنابراین علت شکستگی ترقوه معمولاً به دلیل ضربات شدید، مثل برخوردهای ناشی از حوادث رانندگی در سرعت‌های بالا اتفاق می‌افتند. اغلب شکستگی‌های کتف با آسیب‌دیدگی قفسه سینه مرتبط هستند.

علائم شکستگی شانه

شکستگی‌های مختلف شانه علائم تقریباً متفاوتی دارند؛ اما این شکستگی‌ها یک سری علائم عمومی دارند که عبارتند از:

1. درد
2. ورم و کبودی
3. ناتوانی در حرکت دادن شانه
4. احساس ساییدگی هنگام حرکت دادن شانه
5. بد شکلی (شکل محل شکستگی طبیعی به نظر نمی‌رسد).

انواع شکستگی های شانه

بیشتر شکستگی ها در کودکان، در استخوان ترقوه و در بزرگسالان بیشتر شکستگی ها در قسمت بالایی استخوان بازو (هومروس پروگزیمال) ایجاد می شوند. برخی از انواع این شکستگی ها عبارتند از:

• شکستگی های استخوان ترقوه: این مورد، شایعترین نوع شکستگی کتف و شانه است که معمولاً در اثر زمین خوردن ایجاد می شود.
• شکستگی های استخوان کتف: شکستگی ها در این استخوان به ندرت اتفاق می افتند. این شکستگی ها معمولاً در اثر حوادث شدید مانند تصادف با یک وسیله ی موتوری یا سقوط از ارتفاع ایجاد می شوند.
• شکستگی های قسمت فوقانی استخوان بازو (پروگزیمال هومروس): شکستگی ها در قسمت فوقانی استخوان بازو، در افراد مسن تر (بالا تر از 65 سال سن) شایع ترند. در برخی مواقع این استخوان تنها ترک خورده و قسمت شکسته ی آن جا به جا نشده و یا زیاد از محل اصلی خود دور نمی شود.

عوامل خطر شکستگی شانه

بدیهی است مفاصل ضعیف و آسیب‌پذیر نسبت به مفاصل نیرومند خیلی بیشتر در معرض ریسک شکستگی یا صدمات استخوان شانه قرار دارند. در ادامه برخی از عوامل خطرزا و بیماری‌زای شکستگی‌های مفصل شانه را برمی‌شماریم:

• پوکی استخوان یا استخوان‌های ضعیف: بررسی‌ها نشان می‌دهد شکستگی‌های استخوان شانه در اثر پوکی استخوان به مراتب در افراد سالمند بیشتر است (بخصوص زنان و مردان 60 تا 80 سال).
• علاوه براین، اگر به اختلالات متابولیسمی مزمن استخوان، اختلال هورمونی یا تومورهای استخوان دچار هستید، ریسک شکستگی استخوان شانه به بالاترین حد می‌رسد.
• انجام فعالیت‌های حرفه‌ای مانند مشارکت در ورزش‌های سنگین (ورزشکاران حرفه‌ای که در رشته‌های وزنه برداری یا بوکس، بدمینتون و بسکتبال مشارکت دارند) افراد را در معرض بیشترین ریسک شکستگی استخوان شانه و کتف قرار می‌دهد.

تشخیص شکستگی شانه

بیشتر شکستگی های ترقوه، شانه و کتف، توسط عکس برداری با اشعه ی ایکس از منطقه ی آسیب دیده و همچنین معاینه ی فیزیکی تشخیص داده می شوند. در برخی موارد، آزمایشات عکس برداری اضافی نیز مانند سی تی اسکن، مورد نیاز می باشند.

درمان شکستگی شانه

درمان اولیه

• پک‌های یخ در کاهش شدت و میزان ورم بسیار سودمند هستند.
• کمپرس‌های گرما قادرند حرارت ملایمی را به بافت‌های درحال درمان انتقال دهند و از این جهت در تسکین احساس درد و ناراحتی شانه مفید هستند.
• بی‌حرکت نگه داشتن
• به منظور فراهم ساختن شرایط بهبودی و درمان از تجهیزات شکسته بندی جهت آرامش دادن و محافظت از عضو آسیب دیده استفاده می‌شود. بسته به نوع شکستگی معمولاً عضو آسیب دیده را به مدت 3 تا 6 هفته گچ می‌گیرند.

دارو

پزشک ممکن است داروهایی تجویز کند که به کاهش درد و التهاب ناشی از شکستگی شانه و کتف کمک کند. برای تسکین درد ناشی از شکستگی می‌توانید کمی داروی مسکن مانند هیدروکودون مصرف کنید؛ اما در مصرف آنها زیاده‌روی نکنید؛ زیرا با اثرات جانبی زیادی همراه هستند.

فیزیوتراپی

حرکات فیزیوتراپی بدون اینکه موجب درد و ناراحتی شوند به کاهش ورم و التهاب کمک خواهند کرد.این روش درمانی قادر است جریان خون، مواد مغذی و مفید را به بافت‌های در حال درمان انتقال دهد. همچنین با فیزیوتراپی می‌توان سموم و واسطه‌های التهابی را از محل آسیب بیرون کرد.

فیزیوتراپی منظم در پیشگیری از مشکلات بلند مدت و مربوط به دامنه حرکتی مفاصل شانه مؤثر است، ازجمله عارضه شانه یخ زده ممکن است پزشک برخی حرکات فیزیوتراپی 2 بعدی مانند دورسازی یا صاف و دراز کردن مفصل شانه را به بیماران توصیه کند.

ماساژ

بعد از بازکردن گچ شکستگی یا آتل‌بندی احتمالاً پزشک برای بازگرداندن استحکام به مفصل شانه از تعدادی تکنیک‌های ماساژ درمانی بهره می‌گیرد؛ زیرا وقتی عضلات و ماهیچه دست و شانه به مدت چندین هفته داخل گچ بی‌حرکت مانده باشند احتمال ضعیف شدن آنها دور از انتظار نیست. ماساژ درمانی در افزایش گردش خون و تسکین درد عضلات کتف و شانه مؤثر است.

تحریک الکتریکی (TENS)

احتمال دارد پزشک معالج نوعی دیگر از درمان موسوم به تحریک الکتریکی را به بیمار توصیه کند. تحریک الکتریکی عصب نوعی درمان جهت کمک به درمان انواع خاص درد تلقی می‌گردد. در این روش درمانی برای تحریک عضلات یک جریان الکتریکی تولید می‌شود و طی درمان ممکن است کمی احساس مورمورشدن به بیمار دست بدهد. دستگاه تحریک الکتریکی یا تنس دارای تعدادی الکترود کوچک است و برای انتقال جریان الکتریکی به بدن بیمار به کار گرفته می‌شوند. اینطور تصور می‌شود که اندورفین‌های (بازدارنده‌های درد) بدن بیمار را وادار به ترشح می‌کنند یا تکانه‌های عصبی و مسئول ارسال پیام‌های درد را مسدود می‌کنند.

اوزون درمانی

دستگاه اوزون درمانی جهت اهداف پزشکی طراحی شده است و مجهز به یک مولد اوزون است که اکسیژن را از یک مخزن حمل کرده و آن را در معرض جریان الکتریکی قرار می‌دهد. این امر موجب تولید دو یون اکسیژن یگانه می‌گردد و بعد این یون‌ها برای تولید دو مولکول o3 خودشان را به دو مولکول o2 می‌چسبانند. سپس این گاز اوزون را وارد سرنگ می‌کنند و از آن جهت تزریق به هر ناحیه از بدن استفاده می‌کنند، این گاز می‌تواند التهاب و درد مزمن شانه را برطرف سازد.

پی آر پی

پی آر پی به محصولی گفته می‌شود که به روش بیولوژیکی از خون بیمار مشتق و ارتقاء یافته است و می‌توان آن را به بافت‌های مختلف بدن تزریق کرد تا غلظت بالایی از فاکتورهای رشد غنی از پلاکت را در محل آسیب دیده ترشح کند. با این روش می‌توان سرعت التیام زخم، استخوان و تاندون را بالا برد. لذا این تکنیک در درمان شکستگی استخوان کتف و شانه ثمربخش است.

اولتراسوند تراپی

اولتراسوند تراپی به منظور کاهش درد عضلانی و مشکلات حرکتی کاربرد دارد. درمان به روش اولتراسوند از امواج صوتی جهت انتقال حرارت به عمق بافت‌های آسیب دیده بهره می‌گیرد. از جمله مزیت‌های این روش درمانی می‌توان به کاهش خشکی، ورم، درد شانه ، افزایش گردش خون و ارتقاء دامنه حرکتی عضو آسیب دیده بدون درد اشاره کرد. درمان اولتراسوند درمانی بدون درد است و بسیاری از بیماران بر آرام بخش بودن این روش تأکید دارند.

حرکات ورزشی

بعد از شکستگی بازو در هر دوره از درمان که باشید پزشک انجام برخی از حرکات ورزشی را برای شما تجویز می‌نماید؛ چراکه ورزش کردن کمک می‌کند تا شانه‌ی خود را تقویت و مقاوم کرده و انعطاف‌پذیری سابق آن را به دست آورید درنتیجه سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره‌ی خود بازگردید. در خصوص چگونگی مدت‌زمان انجام این تمرینات با پزشک خود صحبت نمایید. ورزش‌هایی که به تسریع روند بهبود و توانبخشی بیمار بعد از شکستگی شانه و کتف کمک می‌کنند عبارتند از:

• تمرین فشاری تیغه شانه
• تمرین پاندولی
• حرکت دایره‌ای پاندولی
• شوک‌درمانی

ثابت‌شده است که شوک‌ درمانی باعث افزایش سرعت درمان استخوان می‌شود؛ مدت‌زمان درمان را کوتاه کرده و خطر شکستگی مجدد استخوان را کاهش می‌دهد. شوک‌درمانی امواج پنوماتیکی را به بدن منتقل می‌کند. این امواج دارای انرژی زیادی هستند و در طول پوست، بافت‌های متورم و سفت شده، استخوان‌ها و کلسیفیکاسیون (بافت‌هایی از بدن که کلسیم در آنها رسوب‌کرده)، حرکت می‌کنند. انرژی بالای امواج اولتراسوند روند خود درمانی را تحریک کرده و به آن سرعت می‌بخشند و باعث افزایش چرخش خون در بافت آسیب‌دیده و از بین رفتن توده‌های رسوبی کلسیم و بافت دارای جراحت می‌شوند.

مگنت درمانی

مطالعات متعدد نشان داده است که امواج الکترومغناطیس می‌توانند شکستگی‌هایی را که به‌طور کامل بهبود نیافته‌اند درمان کنند. مگنت درمانی از زیرشاخه‌های فیزیوتراپی و به‌طور اختصاصی‌تر الکتروتراپی محسوب می‌شود. باید این نکته را در ذهن داشته باشید که زمانی که در طول درمان امواج الکترونیکی بیشترین تأثیر را دارند پزشکان می‌خواهند با ایجاد تحریکات سنسوری و حساس و متحرک باعث ایجاد تغییرات شیمیایی در بافت بدن شوند؛ اما در دیگر شرایط معمولاً این امواج الکترومغناطیس هستند که بیشترین تأثیر را دارند. زمانی که امواج الکترومغناطیس با طول‌موجی کنترل‌شده به بدن که از واحدهای شیمیایی یونیزه شده تشکیل‌شده است وارد می‌شوند ذرات مغناطیسی بر روی این یون‌ها، مولکول‌ها و حتی قطب‌های آب موجود در بدن تأثیر می‌گذارند و باعث شدیدتر شدن حرکات آنها می‌شوند. حرکت ذرات الکتریکی به‌شدت سرعت متابولیسم را در بافتی که مگنت درمانی بر روی آن انجام‌شده افزایش می‌دهد.

تنس

تحریک الکتریکی پوستی عصب‌ها (تنس) یک روش غیرتهاجمی است که در آن ولتاژ بسیار پایینی از جریان الکتریکی در یک دستگاه مولد کوچک تولید می‌شود و از طریق سیم به الکترودهایی که بر روی پوست قرارگرفته‌اند منتقل می‌شود. تنس یک روش تحریک الکتریکی عصب‌ها است که در آن تلاش می‌شود تا با تحریک عصب‌های یک نقطه و درنهایت تحریک سیستم اپیوئیدی یا عصب‌های گیرنده‌ی درد از میزان درد کاسته شود. در صورت استفاده از دستگاه‌های دفیبرالاتور یا الکتروشوک ها، پمپ ایتفیوژن داخل وریدی و یا پمپ اینفیوژن داخل کبدی از انجام تنس خودداری نمایید. همچنین در زمان بارداری و شیردهی نیز بهتر است تنس را انجام ندهید و در صورت داشتن حساسیت و تشنج نیز بااحتیاط عمل کنید.

لیزرتراپی

لیزر تراپی با از بین بردن تجمع بافت‌های آسیب‌دیده، بهبود گردش خون و افزایش انرژی سلولی و درمان کردن قسمت آسیب‌دیده از پایه به درمان شکستگی کمک می‌کند. از دیگر مزایای لیزر تراپی می‌توان به افزایش حرکات و انعطاف‌پذیری و کاهش درد شانه اشاره کرد. بعد از لیزر تراپی کشیدن، چرخاندن و بلند کردن دست‌ها به‌راحتی و بدون درد و ناراحتی انجام می‌شود و بیمار با مشکلی مواجه نخواهد شد.

---

آدرس مطب : اصفهان ، خیابان حکیم نظامی ، خیابان شریعتی غربی ، نبش کوچه 16 ، جنب مسجد امام حسن عسکری ، طبقه اول
تلفن : 91011414 - 031

---

درباره این موضوع مطالب بیشتری بخوانید

• پارگی تاندون شانه چیست و چگونه میتوان از آن جلوگیری کرد؟
  تاریخ انتشار : 1400-05-28تاریخ بروز رسانی : 1403-04-22


• آسیب دیدگی،التهاب و پارگی تاندون شانه و درمان های بدون جراحی آن
  تاریخ انتشار : 1400-08-20تاریخ بروز رسانی : 1402-04-28


• سندرم گیرافتادگی شانه چیست و چگونه درمان میشود؟
  تاریخ انتشار : 1400-06-05تاریخ بروز رسانی : 1402-04-24


• آناتومی عضلات روتاتور کاف شانه
  تاریخ انتشار : 1401-01-11تاریخ بروز رسانی : 1402-04-31


• درد شانه و درمان آن
  تاریخ انتشار : 1392-06-12تاریخ بروز رسانی : 1403-04-22

نظرات کاربران درباره این مطلب :احمدی [ 1402-05-17 ]
سلام دکتر . طول مدت درمان شکستگی استخوان ترقوه حدودا چه قدر است؟

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :